Voor ANTON JOHAN STEIN en DEWI DJAIMAN

Posted door

Anton Johan Stein | geboren 12 AUGUSTUS 1878 PENAROEKAN overleden 2 APRIL 1946 MODJOKERTO

Gehuwd op 30 januari 1922 met Dewi Djaiman (geboren 7 januari 1887 te Penaroekan, overleden 15 januari 1967 te Leerdam). Anton Johan is de enige Stein die met een Indonesische vrouw is gehuwd. De Indische tak van de naam Stein is, voor zover ons bekend, zo ontstaan. Anton Johan is in 1946, op 68-jarige leeftijd, overleden aan beriberi in het kamp Dinojo bij Modjokerto. Dewi Djaiman verbleef buiten dit kamp en mocht haar man niet meer zien. Zowel zijn kinderen en vrouw heeft hij niet meer kunnen zien.

Zijn oudste zoon Johan Louis werkte onder Japanse Bezetting aan de Birma Spoorlijn. Dit heeft hij tenauwernood overleefd. Johan Louis’ vrouw en kinderen zaten bij Anton Johan in het kamp. De kleinkinderen van Anton Johan herinneren zich heel scherp wat de gevolgen zijn van beriberi en het moment van overlijden.

Zijn andere zoon Louis Antoine overlijdt aan malaria op 33 jarige leeftijd in de oorlog. (OGS) Bij Open Archieven de volgende omschrijving: Died on 28 April 1945 (JA.139 P.70); Died of malaria and beri-beri at 9:30 on 28 April 1945; Fell ill on 19 January 1945; Place of death: Laha Village, on Muna Island; Disposal of remains: Buried at the common cemetery in Laha Village, on Muna Island.


Anton Johan en Dewi hadden zeven kinderen, te weten:
Johan Louis, geboren in 1904 te Kanigoro
Antonia Johanna, geboren in 1907 te Modjokerto
Adele, geboren in 1909 te Modjokerto
Louis Antoine, geboren in 1911 te Modjokerto
Gerda, geboren in 1922 te Modjokerto
Peter Carl jr, geboren in 1924 te Modjokerto
Albertine, geboorte- en overlijdensdata onbekend


 

Kamp Dinojo lag ongeveer 15 km ten zuiden van Modjokerto. De suikerfabriek Dinojo wordt vermeld zowel op de Kaart van ondernemingen (nummer 14), als op de kaart in de Autowegen-Atlas (nummer 34), maar niet op de Topografische kaart. Het kamp was ondergebracht in één grote houten loods (ongeveer 100×40 m) met een zinken dak, verdeeld in 12 blokken (ieder met een blokleidster).

De toegangen bestonden uit grote schuif­deuren, er waren geen ramen (alleen hoog tegen het dak kleine openingen met tralies ervoor). De fabriek was oorspronkelijk een weef­fabriek: de weefgetouwen dienden als brand­hout.

Kampcommandant Soekarnoen;
Mordin (hoofd van alle kampen: Amarodin)

Kampleiding
Mw A.A.Muller

Ongeveer de helft van de vrouwen, mannen en kinderen komt uit Modjokerto, voor de helft uit Soerabaja: Europeanen, 694 Menadonezen, 40 Europeanen en Indo-Europeanen: 20 mannen, 366 vrouwen, 348 kinderen.

Omstandigheden
voeding: slecht
centrale keuken bij zij-ingang: 3 grote vuren met 3 drums
wonen: harde lemen vloer, zwak elektrisch licht, petroleumlicht
water: voldoende aanwezig
wassen: in snelstromende kali bij achteringang (zwavelhoudend water)
sterfgevallen: op 2-6-1946 totaal 20 personen (naamlijst)
behandeling: zeer vernederend

Literatuur
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 186-187
Diephuis, Peter – Persoonlijke mededeling (transport uit Brangkal, naar Soemobito)
Dijk, Bert van – Persoonlijke mededeling
Dengerink, Mw H.J. – Extremistenkamp Brankal, Kampinterview 53, NIOD, IC 033499, pg 4
Fenton Huie, Shirley – Vergeten, pg 184 (Engelse uitgave pg 174)

Hornman, Wim – De geschiedenis van de Mariniersbrigade, 1985, pg 209
Interneringskampen op Java 15.05.46, NIOD, IC 061272 (lijst van kampen: 250 vr,ki)
IRK-rapport, 02.06.46, NRK Landelijk Bureau, Blok Nederlands Indië, Doos 2, Map 4, nr 25
Lijst van Interneringskampen, NA, PGH 1419, pg 34 (op 01.06.46: 90 personen, vermoedelijk thans ontruimd)
Maurik, Henk van – Djokja achter de horizon, 1949, pg 59-62 (situatie tijdens politionele actie in 1947)
ODO-verklaringen, NIOD, IC 071225
ODO-verklaring, 18.02.47, NIOD, IC 071100 (verklaring Hr J.M.Coert)
ODO-verklaring, 20.02.47, NIOD, IC 071225
Rapport betreffende de kampen in de Residentie Soerabaja, 05.06.46, NIOD, IC 054888
Rapport, 14.10.46, NA, PGH 1419, pg 57 (20 Ambonezen uit Soemobito)
Schenkhuizen, Marguérite – Memoirs of an Indo woman, 1993, pg 191-192

Naamlijsten
ODO-verklaring, 18.02.47, NIOD, IC 071100 (namen van 20 overleden personen)

Huidige situatie
De suikerfabriek is afgebroken; de fundamenten zijn nog zichtbaar, 2007 PLINK