Na 61 jaar terug naar hun geboorteland .. nu voorgoed..
Februari 2011..
Ik zit achter mijn computer en probeer mijn gevoelens op papier te zetten. A.s. donderdag vliegen mijn zus en ik naar Indonesië, het cirkeltje is bijna rond.
Mijn zus woont in Portugal en vorige week zondag heb ik haar van Schiphol gehaald. Als welkom heb ik hete garnalen gemaakt met een lekker cognac erbij. Heerlijk dat ze er is.
Maandag 7-2-2011 Mijn zus heeft samen met haar zoon de urnen van onze ouders van de begraafplaats Hoogland te Amersfoort opgehaald. Onze ouders stonden samen in een urnenmuur, Oom Wieke Ros staat boven hun.. nu staat hij alleen, ik word daar een beetje verdrietig van. Ook voor de goede vriendin van mama, die eigenlijk meer een zus voor mijn moeder was, is het een triest moment. Het plekje om haar dierbare vriendin/zus te herdenken verdwijnt met het weghalen van de urnen.. Zelf kon ik er helaas niet bij dit moment aanwezig zijn, iets wat mij wel verdrietig stemde…
Donderdag 10-2-2011 ging mijn zus met beide urnen naar de Indonesische Ambassade Den Haag. De urnen en bijbehorende papieren werden daar gecontroleerd en vervolgens werden de urnen verzegeld. Toen ze thuis kwam hebben we een wandelstok voor haar gekocht omdat ze niet lang stil kan staan op één plek.
Vrijdag 11-2-2011 : Vroeg op, samen met mijn vriendin boodschappen doen. Ik had geen idee hoeveel mensen er de volgende dag zouden komen dus maar van alles genoeg gehaald. Mijn zus was er al en even later kwam onze nicht binnen lopen. Samen nestelden ze zich op mijn bank en ik ging de keuken in. Kip in de marinade, heerlijk kip smoor en droge kip. De geuren verspreidden zich door mijn huis en natuurlijk ook naar het trapportaal waardoor mijn medebewoners konden meegenieten. Als mijn bovenbuurvrouw zei dat ze het maar vond stinken zei ik tegen haar “Bloemkool stinkt!” Op de achtergrond hoorde ik mijn zus en nicht praten, het voelde goed en het raakte mij.
Eind van de dag zijn wij in een restaurantje wezen eten, dat was erg gezellig en na afloop hebben we mijn zus op de tram gezet. Ze zou ons een smsje sturen als ze weer bij haar zoon was. Wij gingen naar mijn huis, mijn nicht ging in bad liggen en ik dook tevreden mijn bed in.
Zaterdag 12-2-2011. Vroeg uit de veren want ik moest weer verder met koken. Mijn nicht ruimde mijn slaapkamer op en ik deed even snel de woonkamer voor het geval dat iemand toch vroeger kwam. Daarna de keuken in want ik wilde alle gerechten af hebben voordat mijn vriend kwam, hij zou de Tempé, kroepoek en emping bakken en hij kon ook heerlijke gemberbier maken. De geuren verspreidden zich door mijn huis. Ik maakte het ene na het andere gerecht, tja als je een rijsttafel wilt serveren dan moet je het wel goed doen. Mijn ene tafel was te klein dus ook maar een andere tafel in de keuken gezet, beide tafels stonden vol met gerechten. Ik was erg ontspannen en de sfeer voelde ook goed aan.
Mijn zus kwam maar hoefde niets te doen van mij behalve dan af en toe een shaggie draaien want dat hoort er ook bij! Een fijn gevoel om mijn zus zo in mijn buurt te hebben. Ze zei : “Ik geloof in je, je kan het, koken voor al die mensen”
Langzaam aan kwamen de mensen binnendruppelen. Mijn kleine huis met een enorm warm hart. Volgens mijn nicht is het een huis net zoals het huis van haar oma, wat fijn! Mijn huisje was vol met mensen en de gerechten geurden heerlijk. Ik proef nooit tijdens het koken, ik kook op gevoel en door al die luchten raak ik al vol en eet daarom pas als iedereen weg is hihihi
Toen mijn broer en zijn zoontje er waren hebben wij een bordje eten en een drankje voor de urnen gezet. Iemand herhaalde wat mijn vader altijd zei als je hem iets aanbood : “Ja doe maar, maar een beetje ja” hahaha.
Ik vroeg om 1 minuut stilte om uit te leggen waarom we hier met zijn allen waren en om te zeggen hoe fijn we het vonden dat ze allen aanwezig konden zijn. Ik vertelde dat wij binnenkort naar Semarang zouden gaan, terug naar de plaats waar ze in 1950 met 4 kinderen en mijn moeder zwanger van het 5de kind, met de boot naar Nederland zijn vertrokken, om onze ouders in de haven van Semarang uit te strooien, ze zijn dan thuis, thuis bij hun ouders….. Er kwamen tranen..
Daarna konden wij gaan eten, van huis uit zijn wij gewend dat de oudste als eerste mocht opscheppen, mijn zus kon even niet dus de vrouw van mijn neef ging als eerste.. Ik nam zelf een lekker drankje om alles even los te laten.
Het was een hele fijne en gezellige avond en zoals altijd had ik teveel gekookt dus rantangs vullen en zo nam iedereen een bakje lekkers mee zodat ze thuis ook nog even konden nagenieten hihihi.
Mijn zus en ik voelden ons voldaan, we namen een drankje en praatten nog even na. Er heerste een mooie sfeer, bijna sereen. Ik bedankte mijn ouders voor de hulp van boven, ze zitten voor altijd in mijn hart. Ik ben trots dat ik hun sfeer over kan brengen aan anderen, de kleinkinderen en hun kinderen.
Woensdag 16-2-2011: De koffers worden ingepakt een laatste check. Senya heeft de urnen van papa en mama in een grote tas gedaan, deze zal ze de hele reis bij zich houden.
Donderdag 17-2-2011 : Een kennis brengt ons naar Schiphol, in Singapore moesten we overstappen op een vlucht naar Denpasar Bali, daar worden we opgehaald door Agus, de man van een vriendin. Inmiddels was het donker geworden, we waren doodmoe van de reis dus lekker onder de douche en dan naar bed.
Nog even wachten en dan reizen we door naar Semarang
Het is een dubbel gevoel en heel emotioneel om je ouders uit te strooien in het land waar hun leven begon en ze achter te laten in hun moederland, zo ver weg van mijn moederland.
In de haven van Semarang, vanwaar ze in 1950 vertrokken, hebben wij een boot kunnen huren en hebben het as van onze ouders uitgestrooid samen met prachtige heerlijk ruikende rozen…
Pa en ma, wij hebben jullie uitgestrooid, de tranen van binnen vloeiden niet van verdriet maar van blijdschap zoals de Balinees ook afscheid neemt van zijn geliefde.
Jullie tweeën zijn samen, voor altijd.
Jullie reis zit erop wij vliegen vandaag naar huis.
Lieverds jullie zitten in mijn hart. Ik geniet van de mooie momenten die ik als kind met jullie heb mogen meemaken.
Wij lachen samen over de dingen die thuis gebeurde.
Ik heb veel geleerd en ik hoop dat de kleinkinderen de film en foto’s die wij hebben gemaakt tijdens deze trip nog vaak zullen kijken en de verhalen over mijn ouders, hun grootouders en overgrootouders en hun land..
Pa en ma, lieverds selamat, ik hou van jullie en draag jullie beiden mee in mijn hart.
Jullie dochter kind nummer 6
Bernadette Maria Grondhuis.
#indischekwestie
In loving memory :
Alex Grondhuis,
geboren 22-05-1919 te Poerwredjo,
Overleden op 29-12-2008 tijdens zijn vakantie op Bali
Toos Grondhuis-van Elewoud
Geboren op 17-12-1923 te Ambarawa
Overleden op 28-11-1989 te Amersfoort
Klik op onderstaand beeld om te zien hoe we vertrokken met de boot en bekijk het gebed:
6-3-2011 Uitstrooien van Papa en Mama as. Klik op beeld hieronder: